کتاب‌های فارسی: [farsibooks] زنان چشم چران و مردان باکره!

Message:
http://zan-dar-iran.blogfa.com/post-21.aspx

نگارنده: ویشنو

زنان چشم چران و مردان باکره!

از جمله خصوصیات جامعهء پیشامدرن و سنّتی، نوعی نگاه تقدیرگرایانه نسبت به انسان و
کارکردهای او بود. در چنین جامعه ای، مفهوم سیر حرکتی زندگی، تنها در تلاش جهت تحقّق
آموزه های یک سو نگر دینی معنا پیدا می نمود. براستی که سلطهء اسکولاستیک و نام
نمودن این دوران به قرون وسطی، بیانگر شاکلهء چنین عصری بود. عصری که در آن بر مبنای
آیات اسفار اربعه، زن از دندهء مرد ایجاد شده بود، مقامش به مراتب پایین تر از مقام
او و فلسفهء وجودی اش تنها در سایهء فلسفهء نیازهای مرد تبیین می شد. امّا آن دوران
هر چه که بود، گذشت و در این مرحلهء گذار تاریخی، بشر درس های بسیاری آموخت. یکی از
این موارد، تلاش جهت اعطای حقوق برابر به زنان در قبال مردان بود که خود منجر به شکل
گیری جنبش های حق طلبانهء متفاوتی گردید.

زمانی که در دورهء گذار و با وقوع انقلاب های فکری، علمی و اجتماعی به عصر حاضر می
رسیم، شاید چندان نامربوط نباشد که لحظه ای تامّل نمائیم تا با کاویدن در سیر حرکتی
جامعهء ایران، نگاهی تطبیقی نسبت به این دیدمان از فرایند حرکتی بشر داشته باشیم.

این روز ها بحث انتخابات ریاست جمهوری در کشور به اوج خود رسیده است و اگر چه عدّه ای
بر آنند که جوّ عمومی کشور چندان در این میان حضور قابل توجّهی ندارد، ولیکن نمی توان
به سادگی از این رویداد مهم که تکرار آن را به مدد قانون، هر چهار سال یکبار معنا می
نمائیم، چشم بپوشیم.

سوای از نگاه های سیاسی نسبت به کاندیداهای مختلف و جریان برگزیده شدن آنها، همواره
نوعی نگاه جنسیتی نسبت به انتخابات در ایران وجود داشته است. نگاهی که صراحتاً "مرد"
را تنها واجد "انتخاب شدن" می داند. امّا به راستی چرا زنان نمی توانند خود را به
عنوان کاندیدای چنین انتخاباتی معرّفی نمایند؟ آیا مگر آنها نیز نیمی از جمعیّت جامعه
را تشکیل نمی دهند؟ براستی شاخصهء اصلی مردان نسبت به زنان چه می باشد که گروه اوّل
را بدون چون و چرا در صحن علنی "انتخاب شدن" می بینیم و گروه دوم را در بهترین حالت
خود در حوزهء "انتخاب کردن" مشاهده می نمائیم؟

پاسخ به سوالهای فوق که جملگی نشأت گرفته از نگاه جنسیتی (چه دینی و چه غیر دینی)
نسبت به فرایند انتخابات می باشند، تنها در سایهء همین نگاه خاص قابلیت معنایی پیدا
می نمایند. در جوامع مردسالار، مرد "فاعل" و کنندهء کار محسوب می شود، یعنی همین او
است که کار را شروع نموده و به سرانجام می رساند. پس مرد از آغاز تا انتها حضور دارد
و اگر زن نیز در این جریان وجود دارد، صرفاً به دلیل نیاز مرد به حضور او می باشد و
نه به دلیلی دیگر. انتخابات که بزرگترین عرصهء تصمیم گیری عمومی کشور محسوب می شود،
تنها در سایهء حضور اکثریت افراد جامعه، می تواند شاخصه های دموکراتیک را در ظلّ خود
بپروراند. پس اگر در چنین صحنهء مهمّی، زنان تنها به انتخاب نوع "نظام مردانه"
بپردازند، در واقع نیمی از جامعه یعنی تمامی زنان، دچار تضادّ حرکتی به سوی کسب قدرت
می گردند. با این مفهوم که آنها در بهترین حالت ممکن، تنها امیدوارند که یک نامزد
"مرد"، به خواسته های زنانهء ایشان جامهء عمل بپوشاند و باز هم در بهترین حالت، این
"مرد" در سایهء انتخاب چند معاون "زن" می تواند به درکی نسبی در تقابل با خواسته های
زنان و مشکلات ایشان دست یازد و هیچگاه نمی تواند زنان را آنگونه که هستند مورد فهم
و شناخت قرار دهد، چرا که او یک "مرد" است. در نتیجه و حتّی بر مبنای همین یک مورد،
انتخابات در کشور ما با تضادّی درون سازمانی روبرو است که در صورت عدم اصلاح آن،
دموکراتیک بودن آن به زیر سوال خواهد رفت.

در جامعه ای که به جای اصلاح نگاه مردان به مقابله با نوع حضور زنان در اجتماع
پرداخته می شود و فی الواقع به جای بازخوانی صورت مساله، پاسخ از پیش تعیین شده را
به طور مداوم محور توجّه قرار می دهد، از "مرد" نمونه و الگوی مناسبی می سازد که "زن"
باید در فرایند اجتماعی شدن، کوتاهی ها و قصور خود را بر مبنای بزرگ منشی و عظمت او
تبیین نماید. زمانی که در جامعهء ما، از طرفی امنیت یک زن، نه توسّط زنان دیگر بلکه
بوسیلهء مردان به زیر سوال می رود، و از طرف دیگر طرح های امنیت اجتماعی را در
مقابله با نوع کنش های زن در سطح جامعه تفسیر می نمائیم، باعث رشد کژکارکردهای
معنادار و هدفمندی در بین مردان و در نتیجه موجب افزایش جریان بی امنیتی در سطح
جامعه خواهیم شد. جریانی که در آن، زنان را گناه کار و چشم چران توصیف نموده و مردان
را باکره و عفیف می پنداریم!

براستی که انتخابات، این بزرگترین عرصهء تصمیم گیری کشور، با تغییر در نظام قانونی و
حقوقی خود، و قرار دادن شرایطی جهت حضور زنان در عرصهء "انتخاب شدن"، مناسب ترین
فرصت برای ایجاد تحوّلی عظیم در نوع نگاه مردم یک جامعه نسبت به مقام و موقف نیمی از
اعضاء جامعهء ما یعنی زنان خواهد بود. حرکتی که ریشه های آن را در یکصد سال گذشته در
غرب مشاهده می نمائیم و اگر چه در دهمین دورهء انتخابات ریاست جمهوری کشور نیز صورت
حقیقی به خود نگرفت، ولی امیدواریم که با ترویج و اشاعهء آگاهی، تا چهار سال دیگر
نمود معنایی پیدا نماید.