[farsibooks] سیاوش کسرایی و شعر آرش کمانگیر

زندگینامه سیاوش کسرایی سیاوش کسرایی (5 اسفند 1305 هشت بهشت اصفهان - 19 بهمن 1374 وین) از شاعران و فعالان سیاسی معاصر ایران است. سیاوش کسرایی زاده ۱۳۰5 در اصفهان است. وی سرودن شعر را از جوانی آغاز کرد. شاهکار او منظومه آرش کمانگیر است. وی از شاگردان نیما بود که به او وفادار ماند.ضمن آنکه سالیان دراز در حزب توده فعال بود و در کنار شعر به مسایل سیاسی نیز می پرداخت. به همین دلیل گروهی او را شاعری مردمی می‌نامیدند. بسیار زود به همراه خانواده اش به پایتخت آمد. او در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران درس خواند و علاوه بر فعالیت‌های ادبی و سرودن شعر، عمری را به تکاپوهای سیاسی (حزب توده ایران)گذراند. اما سرانجام، ناگزیر از مهاجرت شد و دوازده سال پایانی زندگی اش را ابتدا در کابل و سپس در مسکو بسر برد. وی سال‌های پایانی عمر خویش را دور از کشور محبوب خود و در تبعید در اتریش و شوروی گذراند؛ وی در سال ۱۳۷۴ به دلیل بیماری قلبی در وین، پایتخت اتریش در سن ۶۹ سالگی بر اثر بیماری ذات الریه زندگی را بدرود گفت و در گورستان مرکزی وین (بخش هنرمندان)به خاک سپرده شد . در میان اشعار وی منظومه آرش کمانگیر از لحاظ اجتماعی و به سبک حماسه سرایی و شعر غزل برای درخت از لحاظ سبک و محتوا درخشش خاصی دارند .   اشعار   آوا (تهران ۱۳۳۶) آرش کمانگیر (با مقدمه م. ا. به آذین، تهران، ۱۳۳۸) خون سیاوش (به همراه آرش کمانگیر، با مقدمه ه. ا. سایه، تهران، ۱۳۴۱) سنگ و شبنم (دوبیتی و رباعی و ترانه، تهران ۱۳۴۵) با دماوند خاموش (تهران ۱۳۴۵) خانگی (تهران ۱۳۴۶) به سرخی آتش، به طعم دود (با امضای شبان بزرگ امید، با مقدمه احسان طبری، سوئد، ۱۳۵۵) از قرق تا خروسخوان (تهران ۱۳۵۷) امریکا! امریکا! (با مقدمه احسان طبری، تهران، ۱۳۵۸) چهل کلید (منتخب اشعار، با مقدمه احسان طبری، تهران، ۱۳۶۰) تراشه‌های تبر (با انتخاب و مقدمه عبدالله سپندگر، کابل ۱۳۶۲) پیوند (کابل ۱۳۶۳) هدیه برای خاک .(لندن ۱۳۶۳) ستارگان سپیده دم (لندن ۱۹۸۹ م) مهره سرخ (وین ۱۳۷۴) از خون سیاوش (منتخب سیزده دفتر شعر، تهران ۱۳۷۸) هوای آفتاب (واپسین سروده ها، تهران ۱۳۸۱) در هوای مرغ آمین (نقدها و مقاله‌ها و داستان ها، تهران ۱۳۸۱)   منبع: ویکی پدیا   آرش كمانگير برف مي بارد برف مي بارد به روي خار و خاراسنگ كوهها خاموش دره ها دلتنگ راه ها چشم انتظار كارواني با صداي زنگ بر نمي شد گر ز بام كلبه هاي دودي يا كه سوسوي چراغي گر پيامي مان نمي آورد رد پا ها گر نمي افتاد روي جاده هاي لغزان ما چه مي كرديم در كولاك دل آشفته دمسرد ؟ آنك آنك كلبه اي روشن روي تپه روبروي من در گشودندم مهرباني ها نمودندم زود دانستم كه دور از داستان خشم برف و سوز در كنار شعله آتش قصه مي گويد براي بچه هاي خود عمو نوروز گفته بودم زندگي زيباست گفته و ناگفته اي بس نكته ها كاينجاست آسمان باز آفتاب زر باغهاي گل دشت هاي بي در و پيكر سر برون آوردن گل از درون برف تاب نرم رقص ماهي در بلور آب بوي خاك عطر باران خورده در كهسار خواب گندمزارها در چشمه مهتاب آمدن رفتن دويدن عشق ورزيدن غم انسان نشستن پا به پاي شادماني هاي مردم پاي كوبيدن كار كردن كار كردن آرميدن چشم انداز بيابانهاي خشك و تشنه را ديدن جرعه هايي از سبوي تازه آب پاك نوشيدن گوسفندان را سحرگاهان به سوي كوه راندن همنفس با بلبلان كوهي آواره خواندن در تله افتاده آهوبچگان را شير دادن نيمروز خستگي را در پناه دره ماندن گاه گاهي زير سقف اين سفالين بامهاي مه گرفته قصه هاي در هم غم را ز نم نم هاي باران شنيدن بي تكان گهواره رنگين كمان را در كنار بان ددين يا شب برفي پيش آتش ها نشستن دل به روياهاي دامنگير و گرم شعله بستن آري آري زندگي زيباست زندگي آتشگهي ديرنده پا برجاست گر بيفروزيش رقص شعله اش در هر كران پيداست ورنه خاموش است و خاموشي گناه ماست پير مرد آرام و با لبخند كنده اي در كوره افسرده جان افكند چشم هايش در سياهي هاي كومه جست و جو مي كرد زير لب آهسته با خود گفتگو مي كرد زندگي را شعله بايد برفروزنده شعله ها را هيمه سوزنده جنگلي هستي تو اي انسان جنگل اي روييده آزاده بي دريغ افكنده روي كوهها دامن آشيان ها بر سر انگشتان تو جاويد چشمهها در سايبان هاي تو جوشنده آفتاب و باد و باران بر سرت افشان جان تو خدمتگر آتش سر بلند و سبز باش اي جنگل انسان زندگاني شعله مي خواهد صدا سر داد عمو نوروز شعله ها را هيمه بايد روشني افروز كودكانم داستان ما ز آرش بود او به جان خدمتگزار باغ آتش بود روزگاري بود روزگار تلخ و تاري بود بخت ما چون روي بدخواهان ما تيره دشمنان بر جان ما چيره شهر سيلي خورده هذيان داشت بر زبان بس داستانهاي پريشان داشت زندگي سرد و سيه چون سنگ روز بدنامي روزگار ننگ غيرت اندر بندهاي بندگي پيچان عشق در بيماري دلمردگي بيجان فصل ها فصل زمستان شد صحنه گلگشت ها گم شد نشستن در شبستان شد در شبستان هاي خاموشي مي تراويد از گل انديشه ها عطر فراموشي ترس بود و بالهاي مرگ كس نمي جنبيد چون بر شاخه برگ از برگ سنگر آزادگان خاموش خيمه گاه دشمنان پر جوش مرزهاي ملك همچو سر حدات دامنگستر انديشه بي سامان برجهاي شهر همچو باروهاي دل بشكسته و ويران دشمنان بگذشته از سر حد و از بارو هيچ سينه كينهاي در بر نمي اندوخت هيچ دل مهري نمي ورزيد هيچ كس دستي به سوي كس نمي آورد هيچ كس در روي ديگر كس نمي خنديد باغهاي آرزو بي برگ آسمان اشك ها پر بار گر مرو آزادگان دربند روسپي نامردان در كار انجمن ها كرد دشمن رايزن ها گرد هم آورد دشمن تا به تدبيري كه در ناپاك دل دارند هم به دست ما شكست ما بر انديشند نازك انديشانشان بي شرم كه مباداشان دگر روزبهي در چشم يافتند آخر فسوني را كه مي جستند چشم ها با وحشتي در چشمخانه هر طرف را جست و جو مي كرد وين خبر را هر دهاني زير گوشي بازگو مي كرد آخرين فرمان آخرين تحقير مرز را پرواز تيري مي دهد سامان گر به نزديكي فرود آيد خانه هامان تنگ آرزومان كور ور بپرد دور تا كجا ؟ تا چند ؟ آه كو بازوي پولادين و كو سر پنجه ايمان ؟ هر دهاني اين خبر را بازگو مي كرد چشم ها بي گفت و گويي هر طرف را جست و جو مي كرد پير مرد اندوهگين دستي به ديگر دست مي ساييد از ميان دره هاي دور گرگي خسته مي ناليد برف روي برف مي باريد باد بالش را به پشت شيشه مي ماليد صبح مي آمد پير مرد آرام كرد آغاز پيش روي لشكر دشمن سپاه دوست دشت نه دريايي از سرباز آسمان الماس اخترهاي خود را داده بود از دست بي نفس مي شد سياهي دردهان صبح باد پر مي ريخت روي دشت باز دامن البرز لشكر ايرانيان در اضطرابي سخت درد آور دو دو و سه سه به پچ پچ گرد يكديگر كودكان بر بام دختران بنشسته بر روزن مادران غمگين كنار در كم كمك در اوج آمد پچ پچ خفته خلق چون بحري بر آشفته به جوش آمد خروشان شد به موج افتاد برش بگرفت وم ردي چون صدف از سينه بيرون داد منم آرش چنين آغاز كرد آن مرد با دشمن منم آرش سپاهي مردي آزاده به تنها تير تركش آزمون تلختان را اينك آماده مجوييدم نسب فرزند رنج و كار گريزان چون شهاب از شب چو صبح آماده ديدار مبارك باد آن جامه كه اندر رزم پوشندش گوارا باد آن باده كه اندر فتح نوشندش شما را باده و جامه گوارا و مبارك باد دلم را در ميان دست مي گيرم و مي افشارمش در چنگ دل اين جام پر از كين پر از خون را دل اين بي تاب خشم آهنگ كه تا نوشم به نام فتحتان در بزم كه تا بكوبم به جام قلبتان در رزم كه جام كينه از سنگ است به بزم ما و رزم ما سبو و سنگ را جنگ است در اين پيكار در اين كار دل خلقي است در مشتم اميد مردمي خاموش هم پشتم كمان كهكشان در دست كمانداري كمانگيرم شهاب تيزرو تيرم ستيغ سر بلند كوه ماوايم به چشم آفتاب تازه رس جايم مرا نير است آتش پر مرا باد است فرمانبر و ليكن چاره را امروز زور و پهلواني نيست رهايي با تن پولاد و نيروي جواني نيست در اين ميدان بر اين پيكان هستي سوز سامان ساز پري از جان ببايد تا فرو ننشيند از پرواز پس آنگه سر به سوي آٍمان بر كرد به آهنگي دگر گفتار ديگر كرد درود اي واپسين صبح اي سحر بدرود كه با آرش ترا اين آخرين ديداد خواهد بود به صبح راستين سوگند بهپنهان آفتاب مهربار پاك بين سوگند كه آرش جان خود در تير خواهد كرد پس آنگه بي درنگي خواهدش افكند زمين مي داند اين را آسمان ها نيز كه تن بي عيب و جان پاك است نه نيرنگي به كار من نه افسوني نه ترسي در سرم نه در دلم باك است درنگ آورد و يك دم شد به لب خاموش نفس در سينه هاي بي تاب مي زد جوش ز پيشم مرگ نقابي سهمگين بر چهره مي آيد به هر گام هراس افكن مرا با ديده خونبار مي پايد به بال كركسان گرد سرم پرواز مي گيرد به راهم مي نشيند راه مي بندد به رويم سرد مي خندد به كوه و دره مي ريزد طنين زهرخندش را و بازش باز ميگيرد دلم از مرگ بيزار است كه مرگ اهرمن خو آدمي خوار است ولي آن دم كه ز اندوهان روان زندگي تار است ولي آن دم كه نيكي و بدي را گاه پيكاراست فرو رفتن به كام مرگ شيرين است همان بايسته آزادگي اين است هزاران چشم گويا و لب خاموش مرا پيك اميد خويش مي داند هزاران دست لرزان و دل پر جوش گهي مي گيردم گه پيش مي راند پيش مي آيم دل و جان را به زيور هاي انساني مي آرايم به نيرويي كه دارد زندگي در چشم و در لبخند نقاب از چهره ترس آفرين مرگ خواهم كند نيايش را دو زانو بر زمين بنهاد به سوي قله ها دستان ز هم بگشاد برآ اي آفتاب اي توشه اميد برآ اي خوشه خورشيد تو جوشان چشمه اي من تشنه اي بي تاب برآ سر ريز كن تا جان شود سيراب چو پا در كام مرگي تند خو دارم چو در دل جنگ با اهريمني پرخاش جو دارم به موج روشنايي شست و شو خواهم ز گلبرگ تو اي زرينه گل من رنگ و بو خواهم شما اي قله هاي سركش خاموش كه پيشاني به تندرهاي سهم انگيز مي ساييد كه بر ايوان شب داريد چشم انداز رويايي كه سيمين پايه هاي روز زرين را به روي شانه مي كوبيد كه ابر ‌آتشين را در پناه خويش مي گيريد غرور و سربلندي هم شما را باد امديم را برافرازيد چو پرچم ها كه از باد سحرگاهان به سر داريد غرورم را نگه داريد به سان آن پلنگاني كه در كوه و كمر داريد زمين خاموش بود و آسمان خاموش تو گويي اين جهان را بود با گفتار آرش گوش به يال كوه ها لغزيد كم كم پنجه خورشيد هزاران نيزه زرين به چشم آسمان پاشيد نظر افكند آرش سوي شهر آرام كودكان بر بام دختران بنشسته بر روزن مادران غمگين كنار در مردها در راه سرود بي كلامي با غمي جانكاه ز چشمان برهمي شد با نسيم صبحدم همراه كدامين نغمه مي ريزد كدام آهنگ آيا مي تواند ساخت طنين گام هاي استواري را كه سوي نيستي مردانه مي رفتند ؟ طنين گامهايي را كه آگاهانه مي رفتند ؟ دشمنانش در سكوتي ريشخند آميز راه وا كردند كودكان از بامها او را صدا كردند مادران او را دعا كردند پير مردان چشم گرداندند دختران بفشرده گردن بندها در مشت همره او قدرت عشق و وفا كردند آرش اما همچنان خاموش از شكاف دامن البرز بالا رفت وز پي او پرده هاي اشك پي در پي فرود آمد بست يك دم چشم هايش را عمو نوروز خنده بر لب غرقه در رويا كودكان با ديدگان خسته وپي جو در شگفت از پهلواني ها شعله هاي كوره در پرواز باد غوغا شامگاهان راه جوياني كه مي جستند آرش را به روي قله ها پي گير باز گرديدند بي نشان از پيكر آرش با كمان و تركشي بي تير آري آري جان خود در تير كرد آرش كار صد ها صد هزاران تيغه شمشير كرد آرش تير آرش را سواراني كه مي راندند بر جيحون به ديگر نيمروزي از پي آن روز نشسته بر تناور ساق گردويي فرو ديدند و آنجا را از آن پس مرز ايرانشهر و توران بازناميدند آفتاب درگريز بي شتاب خويش سالها بر بام دنيا پاكشان سر زد ماهتاب بي نصيب از شبروي هايش همه خاموش در دل هر كوي و هر برزن سر به هر ايوان و هر در زد آفتاب و ماه را در گشت سالها بگذشت سالها و باز در تمام پهنه البرز وين سراسر قله مغموم و خاموشي كه مي بينيد وندرون دره هاي برف آلودي كه مي دانيد رهگذرهايي كه شب در راه مي مانند نام آرش را پياپي در دل كهسار مي خوانند و نياز خويش مي خواهند با دهان سنگهاي كوه آرش مي دهد پاسخ مي كندشان از فراز و از نشيب جادهها آگاه مي دهد اميد مي نمايد راه در برون كلبه مي بارد برف مي بارد به روي خار و خارا سنگ كوه ها خاموش دره ها دلتنگ راهها چشم انتظاري كارواني با صداي زنگ كودكان ديري است در خوابند در خوابست عمو نوروز مي گذارم كنده اي هيزم در آتشدان شعله بالا مي رود پر سوز شنبه 23 اسفند 1337 سیاوش کسرایی

__._,_.___

Messages in this topic (1) Reply (via web post) | Start a new topic

Messages

This is a non-political list.

MARKETPLACE

---

Special offer for Yahoo! Groups from Blockbuster! Get a free 1-month trial with no late fees or due dates.

Change settings via the Web (Yahoo! ID required)
Change settings via email: Switch delivery to Daily Digest | Switch format to Traditional
Visit Your Group | Yahoo! Groups Terms of Use | Unsubscribe

Recent Activity

•  14
  New Members

Visit Your Group

Popular Y! Groups

Is your group one?

Check it out and

see.

Wellness Spot

Embrace Change

Break the Yo-Yo

weight loss cycle.

How-To Zone

on Yahoo! Groups

Find garden, home

& auto groups.

.

__,_._,___